Recypark Demets: slimme integratie van publieke ruimte en een nieuwe typologie die het utilitaire overstijgt (51N4E & Rotor)

Het Recypark ligt op een voormalige industriële site langs de Fernand Demetskaai, een plek die strategisch is ingeplant tussen de dichtbevolkte wijken van Anderlecht, Molenbeek en de Stad Brussel. Die centrale ligging maakt het park vlot bereikbaar voor duizenden Brusselaars, zowel te voet, met de fiets als met de auto. Het ontwerp concentreert het logistieke programma aan één zijde van het terrein, en creëert zo ruimte voor een publiek park aan het kanaal, inclusief een groene zone en een skatepark van 500 m². Deze functies delen een gezamenlijke overkapping, wat het geheel een coherente identiteit geeft.

Van afvalpark naar ontmoetingsplek

Die overkapping is niet alleen een visuele verbindingsgeste, maar ook een sterk staaltje van hergebruik. Dankzij een samenwerking met Rotor, expert in circulair bouwen, werd een houten boogstructuur uit een oude manege in Luik gerecupereerd. Na grondige analyse werd het geheel zorgvuldig gedemonteerd, opgeslagen en ter plaatse heropgebouwd. Dit proces stelde niet alleen het klassieke aanbestedingsproces op de proef, maar maakt ook het hergebruik van grote structuren concreet voorstelbaar voor toekomstige stedelijke projecten.

Het Recypark is daarmee tegelijk klein in schaal – slechts 5.000 m² – en groot in ambitie. Het wil aantonen dat infrastructuur voor stedelijke logistiek meer kan zijn dan een noodzakelijke maar onaantrekkelijke voorziening aan de stadsrand. Door het programma expliciet zichtbaar en toegankelijk te maken, groeit het Recypark uit tot een plek met maatschappelijke waarde. Die publieke rol wordt versterkt door het visuele contact met de site, de open werking van de hall en de aanwezigheid van sportieve en recreatieve functies.

Een vitrine van circulaire ambities

Ook op technisch vlak profileert Recypark Demets zich als een voorbeeldproject. Naast de 11 containerzones en een afzonderlijke ruimte voor herbruikbare objecten, wordt regenwater opgevangen, gefilterd en deels opnieuw gebruikt of naar het kanaal teruggeleid. Het dak is bekleed met 216 zonnepanelen, wat de energetische voetafdruk aanzienlijk verlaagt. Voor deze geïntegreerde aanpak ontving het project de “be.exemplary” award van het Brussels Gewest.

De site beantwoordt aan de groeiende vraag naar toegankelijke en efficiënte recyclagepunten. In 2023 telde Net Brussel meer dan 344.000 bezoekers op haar containerparken. Recypark Demets helpt niet alleen om dat netwerk uit te breiden, maar fungeert ook als pilootproject. Dankzij een EFRO-subsidie van 3,79 miljoen euro werd het mogelijk om een model te ontwikkelen dat ook op andere locaties kan worden toegepast.

Een gedeelde infrastructuur met sociale meerwaarde

Toegang, gebruiksgemak en beleving stonden centraal in het ontwerp. De site is opgebouwd rond drie rijstroken en een vierde voor het lossen van afval, wat bijdraagt aan een vlotte doorstroming. Een afzonderlijke route vangt geweigerde voertuigen op, zodat verstoppingen worden vermeden. De bewegwijzering is helder, hiërarchisch en visueel aantrekkelijk uitgewerkt. Op verschillende plekken tonen portretten van medewerkers van Net Brussel de waarden van nabijheid, efficiëntie en ondersteuning.

Recypark Demets is in vele opzichten een voorbeeld van hoe infrastructuur een positieve rol kan spelen in de stedelijke context. Door architectuur, stadsplanning en circulaire economie te integreren in één gebaar, laat dit project zien dat ook logistieke voorzieningen een bijdrage kunnen leveren aan publieke ruimte, duurzaamheid en collectieve identiteit.