Monumentaal station krijgt nieuw leven als luxehotel

De bouw van het station begon in 1921, met de ambitie om een belangrijke verbinding tussen Spanje en Frankrijk te creëren doorheen het hoge gebergte. Op 1.195 meter hoogte verrees een weelderig en imposant complex. Ondanks branden, burgeroorlog en conflicten bleef het station overeind, tot het in 1970 werd gesloten na het instorten van een brug aan Franse zijde. Maar Canfranc bleef fascineren — en wachtte op een nieuwe bestemming.

Restaureren met respect voor erfgoed

De ambitie was groot: een van Europa’s meest historische stations omvormen tot vijfsterrenhotel, zónder de architectonische en structurele integriteit aan te tasten. Architect en projectmanager José Miguel Sancho Marco herinnert zich de omvang van de uitdaging. “De fundering en betonnen gevels vertoonden ernstige schade. Metaalelementen waren door corrosie uitgezet en veroorzaakten scheuren. Door aanpassingen aan het drainagesysteem was de ondergrond instabiel geworden, wat veel pilaren had aangetast.”

Twee kenmerken maakten Canfranc bijzonder: de koepelvormige symmetrie van het 240 meter lange gebouw en het gebruik van gewapend beton — zeldzaam in die tijd. Deze constructie bood de nodige sterkte en flexibiliteit in een grillig bergklimaat.

Technische oplossingen voor extreme omstandigheden

Volgens Borja Jiménez Salado, Infrastructure Product Engineer bij Sika, speelde het klimaat een cruciale rol in de materiaalkeuze. “Canfranc ligt in een smalle vallei met weinig zonlicht. Wintervorst en ruw weer versnelden de aftakeling. We moesten oplossingen bieden die bestand waren tegen die extremen — en zelfs toepasbaar waren tijdens de winter.”

Sika ontwikkelde thermisch isolerende systemen die voldeden aan de hedendaagse energieprestatienormen. In samenwerking met AINUR Trabajos Verticales werden onder andere balken versterkt met koolstofvezel, harsen en beschermende coatings. “We moesten ook rekening houden met de klimatologische omstandigheden bij het herstellen van de originele kleuren,” vertelt specialist Sergio García Domínguez.

Na hogedrukreiniging volgde het fijnere werk aan voegen, nissen en schoorstenen. “We gebruikten vijf types hoogwaardige mortels, elk met een specifieke functie: van betonreparatie tot waterdichting.”

Erfgoedbewaring tot in het kleinste detail

Naast technische eisen waren er ook wettelijke beperkingen. Als beschermd monument mochten wijzigingen enkel gebeuren met het oog op behoud en consolidatie, zonder aantasting van het karakter. Elke stap moest worden goedgekeurd door de overheid en erfgoeddiensten.

Mercé Ortí Ballester, directeur van Estudio Métodos de la Restauración, benadrukt het belang van omkeerbaarheid: “Bij erfgoedrestauratie moet je handelen met respect én voorzichtigheid. De gevels mochten ondanks de schade niet worden aangepast. Elk architecturaal detail moest behouden blijven.”

Daarom werd gestart met materiaal- en kleuranalyse via spectrometrie, elektronenmicroscopie en chromatografie. Pas na goedkeuringen begon het team aan het minutieuze werk: injecties, verankeringen en structurele herstellingen. “Het was bijna chirurgisch precisiewerk,” aldus Ballester.

Herboren als vijfsterrenhotel

In 2023 opende Hotel Canfranc Estación (Barceló Hotel Group) officieel de deuren. De buitenzijde schittert als nooit tevoren, maar blijft trouw aan het origineel. Elk van de 365 ramen werd gerestaureerd, en de centrale hal is nu een uitnodigende ruimte geworden. In enkele van de stilstaande treinstellen zijn gerenommeerde restaurants ondergebracht, waaronder één met een Michelinster.

Het project toont hoe publiek-private samenwerking kan leiden tot duurzaam erfgoedherstel. David Muñoz, plaatsvervangend manager van het hotel, is enthousiast: “De restauratie is met open armen ontvangen, zowel door de lokale gemeenschap als onze gasten. De magie van Canfranc blijft behouden — en wordt voortgezet.”