BEELD/VERHAAL. Mortensrud Kirke, Oslo door Jan Olav Jensen en Børre Skodvin (Gie Bresseleers)
De Geest waait met Pinksteren ook in Noorwegen uit. Die heeft in de Mortensrud Kirke in Oslo heel veel ruimte om steeds weer onverwacht te begeesteren.
LESS IS MORE
Ontwerpers Jan Olav Jensen en Børre Skodvin staan voor een gigantische uitdaging: een kerk bouwen aan de vierkantemeterprijs van sociale huurwoningen. De conventionele systemen voor constructie, wanden, gevels en vloeren worden verlaten. Alledaagse methodes en technieken zijn niet alleen goedkoper maar geven hier ook meer architecturale vrijheid.
Op de heuvelrug wordt alleen de dunne grondlaag afgegraven en de hoge pijnbomen blijven maximaal behouden. Het ontwerp voorziet relatief grote toleranties. In het uitvoeringsplan krijgen draagstructuur, tuinen, binnen- en buitenmuren geen exacte positie maar worden geplaatst in functie van de specifieke situatie op de site.
EENVOUD
De kerk heeft een lang rechthoekig schip met twee zijbeuken. Rond deze zijbeuken creëert een glazen gevel smalle galerijen van 90 en 160 cm. Deze grote glasvlakken belichten de hele kerkruimte.
De hoofdstructuur bestaat uit een stalen frame. Stenen muren ondersteunen het dak. Kolommen, balken, metselwerk en glaswanden zijn met stalen platen en buizen met elkaar verankerd.
Het portaal is de ontmoetings- en vergaderruimte met kitchenette, kinderhoek,… Op de hoek van het kerkplein, staat de houten klokkentoren vrij tussen de hoge bomen.
HET INTERIEUR
De natuurstenen in de muren zijn zonder mortel gestapeld tot claustra’s. Hun stevigheid voelt ongemakkelijk en contrasteert met de beglaasde wanden. De intensiteit van het daglicht wisselt. Doorzichten verrassen. De natuur is alom aanwezig.
Het altaarstuk, een kunstwerk van Gunnar Torvund, bestaat uit drie natuurstenen: respectievelijk de Berlijnse Muur, Robbeneiland (waar Nelson Mandela gevangen zat) en Jeruzalem.
DE NATUUR
Topografie en vegetatie domineren de beleving. Enerzijds tilt de rots de kerk op, anderzijds slorpt het bos de kerk op. Het licht wordt fijnmazig gefilterd door het gebladerde van de kruinen en de grillige spleten en openingen in de muren. De donkere leisteen versterkt de kleuren van het bos. De grote glasvlakken spiegelen binnen en buiten. De rotsen steken als harige ruggen van prehistorische mammoeten uit de afhellende kerkvloer. In de aanliggende atria ontdubbelen de buitengevels. Bomen groeien er door de paden.
ONBEKEND MAAR VEEL GELAUWERD
Geopend op 28 april 2002 krijgt de kerk met parochiecentrum verschillende prijzen:
- 2003 de European Steel Design Award
- 2003 de Noorse Staalconstructieprijs
- 2007 erkend als het belangrijkste naoorlogse gebouw in Noorwegen.
Ook de architecten krijgen prijzen:
- 2003 de Christian Heinrich Grosch (Noors architect 1801-1865) Medaille
- 2008 de A.C. Houens (Noors filantropisch zakenman 1823-1894) Fonds Diploma.
Staat Pinksteren voor de kracht en de inspiratie van de Geest, dan staat de Mortensrud Kirke voor én de kracht én de inspiratie én de spontaneïteit van de natuur in de architectuur.