BEELD/VERHAAL. Nederlands Paviljoen Expo 2000 door MVRDV (Gie Bresseleers)

Ruimte scheppen

Een open toren, 40 m hoog, stapelt zes Nederlandse landschappen en laat zo veel ruimte eromheen open. We lopen binnen door de labyrintische bloementuin. De lift tilt ons onmiddellijk naar het waterlandschap op het dak met de zes windmolens en het kunstmatig meer. Aan de buitenkant leiden de metalen buitentrappen ons naar beneden. Het theater op de vierde verdieping met buitenwanden in een gordijn van water promoot de veelzijdigheid van Nederland. Daaronder wandelen we door het eikenbos met één beuk. De stammen van de volwassen bomen stutten de bovenliggende verdiepingen. Onder het bos vinden we in grote potten de wortels. De vloer daaronder staat vol chrysanten, geteeld in glazen kassen en in volle grond. We eindigen in de duinen - OMG… die zijn in beton.

Ecologie

Dit experimenteel landschap mijmert over de maakbaarheid van de natuur, over onafhankelijke ecosystemen. Het project bespaart op ruimte, energie, tijd, water en infrastructuur. Dit mini-ecosysteem toont hoe met voldoende licht en lucht een gebrek aan land kan worden gecompenseerd. Het bundelt diversiteit en cohesie. Het staat symbool voor de veelzijdige kundigheid van de samenleving.

Deze gestapelde landschappen sluiten aan bij de ideeën van MVRDV over de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland: het programma verdichten en niet uitspreiden.

Energie

Omdat het gebouw volledig open is, wordt het eerste ontwerp door de Expo-organisator afgekeurd: te energieverspillend. Met de vier windmolens wordt het project wel goedgekeurd. Er is nu een overvloed aan energie die onbeperkt energie verspilt:)

En de Expo-carousel zelf? Niettegenstaande het succes van het Nederlands paviljoen staat Expo 2000 symbool voor fiasco. In plaats van de verwachte 40 miljoen bezoekers zijn we met slecht 18 miljoen. Ook typisch: haast alle paviljoenen staan jaren leeg voor ze als ruïne worden afgebroken… Gelukkig niet dit paviljoen…

Herbestemming

Eindelijk, na 25 jaar leegstand en verval krijgt deze iconische “Hollandse Big Mac” een tweede leven. De hele site wordt herontwikkeld. Voor het paviljoen haalt renovatie en herbestemming het van sloop: het staat binnenkort tussen 2 getrapte gebouwen die verwijzen naar het ‘gestapelde landschap”. 

Stapelen

Met het stapelen van mensen zijn we reeds lang bezig. Met het stapelen van de natuur beperken we ons tot groendaken en -gevels, tot dakmoestuinen, -vlindertuinen, -kruidentuinen, -volkstuinen,… Tot een floating farm - een boerderij met een kudde koeien - in de haven van Rotterdam. De lokale voedselvoorziening is nog niet oplost.

Als ook de natuur gestapeld wordt: welke landschap mag zich in de loftverdieping nestelen?